Chàm sữa hay còn được gọi là lác sữa là chứng bệnh thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới hai tuổi. Theo thống kê y khoa, có đến 20% tổng số trẻ sau khi sinh mắc chứng bệnh này kể cả trẻ khỏe mạnh. Vậy bệnh chàm sữa ở trẻ là gì?

Chàm sữa là bệnh gì?

Chàm sữa hay còn có tên gọi khác là lác sữa, đây là bệnh với đặc tính viêm da dị ứng và thường gặp ở trẻ từ 2 tháng đến 2 tuổi. Chàm sữa tuy rằng không nguy hiểm nhưng bệnh có nguy cơ tái phát nhiều lần, nếu không điều trị đúng cách có thể gây nhiễm khuẩn da hoặc thậm chí để lại các vết sẹo mất thẩm mỹ.

Chàm sữa thường xuất hiện ở hai bên má trẻ và lan dần ra chân tay và toàn cơ thể, ban đầu chàm sữa là những nốt hồng nhỏ nhưng sau đó sẽ dần dần chuyển thành mụn nước màu đỏ, khi vỡ ra sẽ tiết dịch, có vảy và bong tróc.

Chàm sữa được phân ra thành 3 loại:

  • Chàm sữa cấp tính: Xuất hiện các mụn nước màu hồng, có thể vỡ ra và gây ngứa ngáy khó chịu.
  • Chàm sữa mạn tính: Tổn thương trên một vùng da rộng và dày, da trẻ trở nên khô ráp, tróc vảy tạo thành nhiều rãnh ngang dọc.
  • Chàm sữa bán cấp: Tổng hợp của hai loại trên.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân chính xác gây ra bệnh chàm sữa chưa được xác minh chính xác. Bệnh có thể đến từ nguyên nhân cơ địa bản thân trẻ hoặc do các tác nhân gây dị ứng từ bên ngoài tác động vào trẻ. Sau đây là những yếu tố tác động khiến trẻ có nguy cơ bị chàm sữa:

  • Cơ địa trẻ dễ bị dị ứng bẩm sinh
  • Cha mẹ có tiền sử các bệnh như hen suyễn, nổi mề đay, dị ứng da, dị ứng thời tiết… thì trẻ có nguy cơ mắc chàm sữa cao hơn so với những đứa trẻ khác
  • Các tác nhân gây dị ứng từ môi trường xuất hiện xung quanh trẻ như lông chó, mèo, các loại ký sinh trùng, nấm mốc, bụi bẩn có trong chăn ga, đệm hay thảm…
  • Một số hóa chất gây kích ứng da từ sữa tắm, dầu gội, bột giặt mà cha mẹ sử dụng cho trẻ
  • Khí hậu cũng là yếu tố gây ra bệnh chàm sữa
  • Trẻ bị rối loạn tiêu hóa, cách mẹ cho bé uống sữa không đúng cách cũng có mối liên quan đến bệnh chàm sữa
  • Da trẻ bị khô do cha mẹ tắm rửa cho trẻ quá lâu hay quá nhiều lần
  • Trẻ bị nhiễm khuẩn do virus.

Dấu hiệu của bệnh

Trẻ bị chàm sữa sẽ có những dấu hiệu nhận biết như sau:

  • Hai má hoặc tay chân trẻ xuất hiện những nốt mẩn đỏ và chuyển dần sang mụn nước màu đỏ.
  • Các mụn nước đó vỡ ra, đóng mày và tróc vảy.
  • Khi cha mẹ chạm vào vùng da bị chàm sữa thường có cảm giác thô ráp và có những vảy nhỏ ti li.
  • Chàm sữa thường xuất hiện ở những vùng da hay bị gập lại như cổ tay, khuỷu tay, sau đầu gối, mu bàn tay…
  • Trẻ thường biểu hiện khó chịu, ngủ không ngon giấc, quấy khóc và ăn ít đi.
  • Các nốt chàm sữa thường làm trẻ ngứa, vì vậy trẻ thường bứt rứt, gãi liên tục, đôi khi làm các vết chàm sữa vỡ ra gây chảy máu.
  • Trẻ thường có một số triệu chứng của viêm mũi hoặc hen suyễn.

Điều trị và chăm sóc bé bị chàm sữa đúng cách

Thông thường chàm sữa sẽ thuyên giảm và dần dần biến mất sau vài tuần, các trường hợp bệnh kéo dài đến tận khi trẻ 4 tuổi mà vẫn chưa khỏi thì có thể bệnh đã tiến triển thành chàm thể tạng.

Để điều trị chàm sữa hiệu quả, cha mẹ cần hạn chế trẻ tiếp xúc với các nguồn dễ khiến bé lây nhiễm đồng thời chăm sóc da bằng các sản phẩm có tác dụng cải thiện da bé hằng ngày.

Cách tốt nhất là cha mẹ không nên tự điều trị tại nhà, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc cho trẻ đi khám da liễu, sử dụng thuốc bôi theo đơn kê của bác sĩ. Tuyệt đối không được sử dụng các loại lá hay đắp thuốc theo kinh nghiệm dân gian khiến tình trạng bệnh trở nên nặng nề hơn.

Đi đôi với việc điều trị chàm sữa cho trẻ, nếu cha mẹ chăm sóc trẻ bị chàm sữa đúng cách sẽ khiến tình trạng bệnh thuyên giảm và không tái phát lại nhiều lần.

benh cham sua nguyen nhan

Cách chăm sóc trẻ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh chàm sữa

Để hỗ trợ điều trị căn bệnh chàm sữa ở trẻ sơ sinh, cha mẹ nên ghi nhớ các lưu ý chăm sóc tại nhà dưới đây:

Về cách vệ sinh và tắm rửa

  • Tắm rửa hàng ngày bằng nước ấm cùng xà phòng dịu nhẹ sẽ là cách làm dịu đi sự ngứa ngáy chỗ viêm chàm. Lưu ý, phụ huynh cần tránh sử dụng các loại sữa tắm tạo bọt, xà bông có chất tẩy rửa và nên chọn khăn tắm làm từ chất liệu thoáng mát như cotton, sợi tre, tơ tằm… để không gây tổn thương da của bé.
  • Cắt móng tay gọn gàng để tránh trẻ cào xước chỗ da viêm. Bên cạnh đó, mẹo chữa chàm sữa ở trẻ sơ sinh mà cha mẹ có thể áp dụng là đeo bao tay hoặc sử dụng quần áo ngủ dài có bao tay kèm theo.
  • Không nên dùng nước hoa, phấn rôm cho trẻ sơ sinh bị chàm sữa.
  • Thoa kem dưỡng ẩm đặc chế cho trẻ bệnh chàm da. Các sản phẩm có mặt trong danh mục hướng dẫn của Hiệp Hội Bệnh Chàm Quốc Gia tại Mỹ dành cho người bị chàm sẽ là lựa chọn tốt. Mẹ cần thoa kem ít nhất một lần trong ngày cho trẻ. Thời điểm tốt nhất để thoa là lúc da còn ẩm sau khi tắm.

Về quần áo

  • Cho trẻ mặc quần áo từ vải cotton, tránh chất liệu len, sợi tổng hợp là cách trị chàm sữa ở trẻ sơ sinh tránh gây bội nhiễm, kích ứng da.
  • Khi chọn bột giặt/ nước giặt cho bé bị chàm, phụ huynh nên chọn những sản phẩm chứa ít hàm lượng chất hoạt tính bề mặt có thể gây kích ứng mạnh lên da trẻ và không chứa chất huỳnh quang làm trắng, chất tạo màu, tạo mùi.

Về môi trường sống

  • Cách chăm sóc trẻ bị chàm sữa cần chú ý là nên quét dọn hàng ngày, giữ cho phòng ngủ thông thoáng, sạch sẽ. Lưu ý, bố mẹ không nên để nhiệt độ trong phòng quá nóng, quá lạnh hay độ ẩm thấp – yếu tố gây chàm sữa ở trẻ sơ sinh.
  • Không nên nuôi động vật và hạn chế cho trẻ tiếp xúc với thú cưng như chó, mèo.

Về dinh dưỡng

  • Trẻ dưới 6 tháng nên tiếp tục cho bú mẹ. Trong đó, mẹ cần điều chỉnh chế độ ăn loại bỏ đạm sữa bò (sữa đặc, sữa tươi, phô mai…), các thực phẩm giàu chất tanh (như tôm, cua, cá), món ăn chứa nhiều chất béo (thịt mỡ, đồ chiên rán), hay các loại gia vị cay như ớt, tiêu… Đây là cách trị lác sữa ở trẻ sơ sinh còn bú mẹ hiệu quả, tránh làm trẻ khởi phát tình trạng dị ứng.
  • Đối với trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên, cha mẹ nên xây dựng thực đơn ăn dặm tránh các món dễ gây dị ứng như hải sản, trứng, lạc, sữa và các chế phẩm từ sữa… Đồng thời, đừng quên cho bé bú sữa mẹ hoặc uống sữa công thức hàng ngày để hấp thu đầy đủ các dưỡng chất cần thiết. Nhưng cần lưu ý, đối với nhóm trẻ bị chàm do mẫn cảm sữa bò, cha mẹ có thể thay thế bằng sữa dê cho con để giảm thiểu sự xuất hiện các dấu hiệu dị ứng.

Ngay khi bé có những triệu chứng của chàm sữa, bạn nên đưa bé đến gặp các bác sĩ Nhi khoa để được khám và tư vấn điều trị sớm, tránh để lâu gây ra những biến chứng nghiêm trọng.