Váng sữa được các bậc cha mẹ tin tưởng sử dụng cho trẻ vì nó mang một nguồn dinh dưỡng dồi dào để bắt đầu trong quá trình ăn dặm. Vậy váng sữa là gì? những lợi ích mang lại cho trẻ và cách sử dụng như thế nào là hợp lý?

Váng sữa là gì?

Váng sữa (hay kem sữa) là chế phẩm của sữa. Khi đun nóng sữa hay để sữa mở nắp cố định ở một chỗ trong một thời gian dài sẽ xuất hiện những mảng chất béo nổi lên trên bề mặt sữa được gọi là váng sữa.

Sau khi tách lớp váng sữa trên bề mặt ra, phần sữa còn lại thu được gọi là sữa tách béo. Váng sữa sau khi được tách ra, người ta sẽ dùng để sản xuất thành các chế phẩm khác: bơ, pho mát, sữa chua, whipping cream (kem tươi),…

Theo chuyên gia dinh dưỡng, sản phẩm váng sữa gồm: Thành phần chất béo của sữa, canxi, chất đặc và một số chất khác để chế biến thành những hộp váng sữa bán trên thị trường.

Váng sữa có bao nhiêu loại?

Váng sữa có nguồn gốc châu Âu và có 3 loại phổ biến:

  • Váng sữa có hàm lượng béo cao nhất, từ 35-50%: Đây là loại nguyên chất, rất béo và cũng rất ít người sử dụng ăn trực tiếp mà chỉ dùng để chế biến thành các món ăn như salad, súp hay món tráng miệng.
  • Váng sữa thông thường, hàm lượng béo từ 10-30%: Loại này phổ biến trên thị trường hơn và chế xuất thành các sản phẩm bạn thường thấy đó là: bơ và phô mai.
  • Váng sữa nguyên kem, hàm lượng béo từ 6-15%: Đây chính là loại váng sữa bán rộng rãi nhất, dùng làm món tráng miệng, ăn bữa xế cho trẻ.

Váng sữa hầu hết được chế xuất ở Trung Âu và Đông Âu có hàm lượng chất béo ít hơn. Một số nhà máy sữa tại Việt Nam như Ba Vì, Mộc Châu,… đang cung cấp ra thị trường loại váng sữa nguyên chất có chứa 50% chất béo.

Dinh dưỡng có trong váng sữa

Trong váng sữa chứa nhiều dưỡng chất như: vitamin (vitamin A, vitamin E, B2, B12, vitamin C, PP, biotin, beta – carotene…), các axit hữu cơ.

Thành phần khoáng chất trong váng sữa rất phong phú gồm: kali, canxi, clo, phốt- pho, ma-giê, natri, chất sắt, chất kẽm, i-ốt, đồng… Những khoáng chất này sẽ giúp cơ thể được khỏe mạnh, canxi trong váng sữa cực kỳ tốt trong việc tăng cường và phát triển của xương.

Ngoài ra, trong váng sữa còn có nhiều protein động vật, carbonhydrat, axit béo, đường tự nhiên, chứa ít cholesterol hơn bơ nên có thể được dùng để thay thế trong chế biến thức ăn.

Váng sữa có thành phần dinh dưỡng giàu chất béo và canxi nên được cho rằng khá phù hợp với các trường hợp trẻ bị suy dinh dưỡng. Còn với trẻ bình thường thì có thể sử dụng váng sữa nhưng không phải thay thế hoàn toàn cho sữa. Nếu đem so sánh thành phần dinh dưỡng của sữa chua và váng sữa cho thấy sữa chua có thành phần dinh dưỡng vượt trội hơn.

So với một ly sữa thông thường của trẻ, thì lượng chất béo có trong váng sữa cao gấp đôi. Do đó, giá trị cung cấp năng lượng trong một hộp váng sữa rất cao. Nhưng điều này không đồng nghĩa rằng váng sữa có nhiều chất dinh dưỡng. Ngược lại, thành phần khoáng chất, vitamin trong váng sữa chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Vì vậy các bậc phụ huynh hãy cân nhắc vào những quảng cáo trên tivi để có những lựa chọn sáng suốt khi sử dụng sản phẩm bổ sung này cho con của mình.

Ngoài ra, trong sản phẩm váng sữa được bày bán trên thị trường có các thành phần khác như: Chất tạo màu, bột ngũ cố, hương liệu… Theo phân tích của các chuyên gia cho biết những sản phẩm váng sữa này không phải là “váng sữa” theo đúng nghĩa, bởi vì những sản phẩm này đã được pha trộn với hàm lượng lớn các chất khác không phải váng sữa thật. Vì vậy, không phải cứ ăn nhiều váng sữa là sẽ tốt.

vang sua

Váng sữa mang lại nhiều lợi ích cho trẻ

Khi nào cho trẻ ăn váng sữa

Trẻ mấy tháng ăn được váng sữa? Theo khuyến cáo của tổ chức Y tế thế giới, chỉ nên cho bé trên 6 tháng tuổi dùng váng sữa, sữa chua.

  • Trẻ trên 1 tuổi bị thiếu cân, trẻ mới ốm dậy cần năng lượng thì dùng váng sữa rất tốt, vì váng sữa có nhiều chất béo và được coi là thực phẩm có hàm lượng calories cao.
  • Trẻ từ 6 – 12 tháng tuổi, có thể ăn 1/2 – 1 hộp váng sữa/ngày, trẻ trên một tuổi có thể ăn 1- 2 hộp/ngày, các mẹ không nên lạm dụng vì có thể gây đầy bụng, tiêu chảy do hàm lượng chất béo trong váng sữa quá cao.
  • Với trẻ dưới 6 tháng tuổi, trẻ bị thừa cân, trẻ đang bị tiêu chảy hay trẻ dị ứng với sữa bò…thì không nên ăn váng sữa.

Bổ sung váng sữa cho trẻ một cách hợp lý là rất quan trọng, đem lại nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe, nhưng váng sữa cũng là một dạng thực phẩm bổ sung. Song song với đó, việc bổ sung những dưỡng chất khác là quan trọng hơn thông qua thực phẩm, sữa mẹ và sữa công thức. Bạn có thể tham khảo các dòng sữa dinh dưỡng cho bé tại đây: Sữa cho trẻ

Những lưu ý khi sử dụng váng sữa

Phụ huynh cũng nên lưu tâm đến những lưu ý khi sử dụng váng sữa cho trẻ như sau:

  • Váng sữa chỉ là thực phẩm bổ sung, sử dụng cho bữa ăn phụ, ăn xế của bé, không nên thay thế bữa chính bằng váng sữa, vì cấu tạo dinh dưỡng của váng sữa chủ yếu là chất béo, trong khi cơ thể bé còn cần rất nhiều vi chất vi lượng khác để phát triển, nên bữa chính phải đầy đủ các nhóm tinh bột, chất đạm, chất xơ…
  • Sử dụng thích hợp liều lượng váng sữa phù hợp với độ tuổi của bé. Vì nếu sử dụng sai, có thể sẽ dẫn tới khó chịu cho trẻ nếu cho trẻ ăn quá nhiều so với độ tuổi.
  • Nên kiểm tra thật kỹ khi chọn lựa sản phẩm váng sữa. Vì những sản phẩm được đóng gói bằng hộp nhựa nhỏ, nắp tráng nhôm. Các phụ huynh cần quan sát kỹ để tránh trường hợp hộp bị móp méo, xước, thủng,… vi khuẩn sẽ theo đó để biến đổi chất trong váng sữa.
  • Không nên sử dụng sản phẩm váng sữa hết hạn. Vì sau khi hết hạn, các chất có trong váng sữa sẽ biến đổi. Nếu sử dụng những sản phẩm này, có thể sẽ gây ngộ độc cho bé yêu của bạn.
  • Quan sát kỹ tem nhãn hiệu để tránh mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Váng sữa là thực phẩm bổ sung rất nhiều chất dinh dưỡng cho bé. Tuy nhiên, các mẹ không được dùng thay thế cho sữa công thức và sữa mẹ. Hãy kết hợp cho bé ăn đầy đủ với các thực phẩm khác để đảm bảo sự phát triển toàn diện nhất cho trẻ.